شرکت های تجاری و بررسی انواع آن

امروزه از شرکت ها به عنوان چرخ گرداننده اقتصاد یاد می کنند، در این میان شرکت های تجاری دارای جایگاه ویژه ای در سرمایه گذاری و پیشبرد اهداف اقتصادی هستند. به نحوی که بیشتر ثروت جامعه توسط این بخش تولید می شود. در گذشته روابط تجاری افراد جامعه بر پایه قالب های ساده تر شرکت های مدنی شکل می گرفت، اما با گذشت زمان و تحولات اقتصادی پیش رو، نیاز به نهاد حقوقی جدیدی برای شکل گیری روابط تجاری گسترده تر و قانونمند تر افراد بوجود آمد، که منجر به ایجاد شرکت های تجاری گردید.

شرکت های تجاری ؛ طی قرارداد ی رسمی، بین دو یا چند نفر با هدف انجام فعالیت های تجاری و بازرگانی شروع به فعالیت می کنند.آن ها دارای شخصیت حقوقی بوده و نیازمند تعیین میزان سرمایه اولیه و ثبت در سامانه ثبت شرکت ها می باشند.در این مقاله، ابتدا تفاوت این دو شرکت را مطرح می کنیم و سپس به توضیح سایر شرکت های تجاری می پردازیم.

تفاوت شرکت مدنی با شرکت های تجاری:

1 . شرکت مدنی ممکن است اختیاری باشد یا قهری، در حالی که شرکت تجاری در هر حال اختیاری ست.
2 . در شرکت تجاری به سبب داشتن شخصیت حقوقی، تصمیمات راجع به شرکت عمدتا با اکثریت آرا اتخاذ می شود، ولی در شرکت مدنی برای هر عمل مادی اتفاق نظر لازم است.
3 . در شرکت مدنی بسیاری از شرایط تابع اراده ی طرفین است. در حالی که در شرکت تجاری غالب مقررات الزامی و توافق بر خلاف آن نیست.
4 . در شرکت مدنی اگر شرکا قادر به پرداخت بدهی هایی که از رهگذر مشارکت حاصل می شود نباشند، می توان به اموال شرکا  مراجعه کرد ولی در شرکت تجاری با توجه به استقلال شخصیت شرکت از شرکا نمی توان به اموال شرکا مراجعه کرد، مگر در صورت شرکت های اشخاص آن هم بعد از انحلال شخصیت حقوقی شرکت.
5 . در شرکت مدنی مسئولیت اصولا نسبی ست، مگر در مورد گروه اقتصادی با منافع مشترک که هر چند در قالب شرکت مدنی تشکیل می شود ولی مسئولیت شرکا برای پرداخت بدهی های شرکت، تضامنی ست.
6 . در شرکت مدنی مقررات اعسار(اِعسار در حقوق ایران به وضعیت شخص غیر تاجری گفته میشود که به دلیل عدم دسترسی به مال خود یا کافی نبودن دارایی، قدرت پرداخت بدهی ها یا هزینه دادرسی خود را نداشته باشد .) و در شرکت تجاری مقررات ورشکستگی حکمفرماست.

انواع شرکت های تجاری:

قانون گذار در ماده 20 قانون تجارت 7 نوع شرکت تجاری را مطرح کرده است:
1 . سهامی
2 . با مسئولیت محدود
3 . تضامنی
4 . نسبی
5 . مختلط سهامی
6 . مختلط غیرسهامی
7 . تعاونی تولید و مصرف

شرکت سهامی:

مطابق ماده 1 لایحه قانونی تجارت، شرکت سهامی یک شرکت تجاری با حداقل سه عضو است که سرمایه آن به سهام تقسیم شده  و مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی ست.منظور از مبلغ اسمی سهام در مقابل مبلغ واقعی سهام همان مبلغی است که در ورقه ی سهم برای هر سهم قید شده است. منظور از قیمت واقعی سهام عبارتست از ارزشی که هر سهم در بورس اوراق بهادار دارد و ممکن است در ارتباط با وضع شرکت و فعالیت آن از مبلغ اسمی کمتر، بیشتر و یا مساوی باشد.

انواع شرکت های سهامی:

1 . شرکت سهامی عام
2 . شرکت سهامی خاص

شرکت سهامی عام: شرکتی ست که قسمتی از سرمایه ی آن از طریق فروش سهام به مردم تامین می شود. حداقل سرمایه برای تشکیل ان 500 هزار تومان است. موسسان هنگام تشکیل شرکت باید حداقل 20% از سرمایه را بصورت آورده نقدی یا تعهدی تامین نمایند. از این 20% هم حداقل 35% به صورت نقدی و مابقی هم به صورت تعهدی پرداخت شود.

شرکت سهامی خاص: شرکتی ست که موسسین تمام سرمایه آن را تامین می کنندو حداقل سرمایه برای تشکیل آن 100 هزار تومان می باشد. سهام این شرکت در بورس معامله و خرید و فروش نمی شود، اما سهام آن قابل واگذاری به دیگری ست.

شرکت مسئولیت محدود:

رایج ترین نوع شرکت تجاری در ایران است که در آن سرمایه به سهام تقسیم نمی شود. تشکیل شرکت با مسئولیت محدود حداقل بین دو نفر و برای انجام امور تجاری صورت می پذیرد. در این نوع شرکت هر یک از شرکا تنها به میزان سرمایه ی خود در شرکت مسئول بدهی ها و تعهدات می باشند.

شرکت تضامنی:

یکی از انواع شرکت های تجاری، شرکت تضامنی می باشد. شرکت تضامنی ، شرکتی ست که، بین دو یا چند نفر برای امور تجاری با مسئولیت نامحدود تشکیل می شود.در شرکت تضامنی ، شرکا مسئول پرداخت بدهی شرکت می باشند اما این مسئولیت تضامنی زمانی محقق می شود که شرکت منحل شده باشد. از آنجا که مسئولیت هر شریک تضامنی به اعتبار شریک بودن در شرکت است، هر کسی که وارد جمع
شرکا شود مسئول پرداخت تمام قروض شرکت است.

شرکت نسبی:

شرکت نسبی شرکتی ست که برای انجام امور تجاری ، بین دو یا چند نفر شکل گرفته است. در شرکت نسبی در روابط بین شرکا، مسئولیت هر شریک نسبت به بدهی های شرکت به نسبت سرمایه ی او هست.

شرکت مختلط غیرسهامی:

شرکای این شرکت حداقل از دو شریک تشکیل می شود، که یکی از آنها دارای مسئولیت تضامنی و دیگری دارای مسئولیت
محدود است. برخلاف شریک ضامن که به تنهایی مسئول پرداخت تمام قروض است ، شریک با مسئولیت محدود در حدود
سرمایه ای که به شرکت آورده مسئول می باشد. در این شرکت، سهام منتشر نمی شود.

شرکت مختلط سهامی:

شرکتی ست که تحت عنوان مخصوص، بین یک عده شرکای سهامی و یک یا چند نفر شریک ضامن ، تشکیل می شود. مسئولیت
شرکای ضامن به اندازه تمام بدهی های شرکت و مسئولیت شرکای سهامی تا میزان همان سرمایه ای ست که به صورت سهام در شرکت گذاشته اند.

شرکت تعاونی تولید و مصرف:

یکی از انواع شرکت های تجاری که میان اعضای یک صنف یا افرادی با منافع مشترک تشکیل می شود شرکت تعاونی ست. این شرکت به دو دسته شرکت تعاونی تولید و شرکت تعاونی مصرف تقسیم می شود. در این شرکت در هر صورت تعداد اعضا نباید کمتر
ازهفت نفر باشد.

تشکیل و ثبت شرکت های تجاری به منظور کسب سود و پیشبرد مقاصد اقتصادی ، ملزم به آشنایی با قواعد مربوط به ثبت آنها، آشنایی با ویژگی های هر کدام از این شرکت ها و حوزه فعالیت های آنهاست. تصمیم گیری از روی آگاهی و آشنایی با این موارد، به شما دید بهتری می دهد و از زیان های احتمالی جلوگیری می کند.